Akuerdo Saba Package 2023-2027 finalisá

A kousa di nan ambishon pa mehorashon di bida di e abitantenan di Saba, Sekretario di Estado Alexandra van Huffelen i Diputado Bruce Zagers a firma e akuerdo Saba Package nobo pa e periodo 2023-2027. E akuerdo aki ta enserá e prioridat-, meta- i resultadonan ku tur dos partido a formulá konhuntamente i lo hasi esfuerso p’e.

Saba Package Agreement 2023-2027 finalized

A realisá palabrashonnan tokante kuater punto klave: (1) desaroyo di siguridat di eksistensia i bienestar sosial di e abitantenan di e isla; (2) desaroyo ekonómiko i espasial; (3) klima, naturalesa i sostenibilidat i (4) bon gobernashon. E partidonan a palabrá ku nan lo traha di forma ‘práktiko’ ora di solushoná e problemanan i bottlenecknan ku ta opstakulisá realisashon di e metanan aki.

Poder ehekutivo

E Saba Package di forma enfátiko ta presta atenshon na importansia di bon gobernashon i di forsa di implementashon i kapasidat di organisashon di e Entidat Públiko Saba (OLS). Esaki ta nesesario pa pèrkurá ku e Entidat Públiko Saba ta bira un aparato gubernamental robusto i duradero, ku ta kapas pa duna servisio na tur su siudadanonan i pa kumpli ku tur tarea legal. Ministerio di Asuntunan Interno i Relashonnan den Reino a pone èkstra finansiamentu disponibel pa kapasidat di OLS i ku esei pa ehekushon i forsa di implementashon di Saba.

Desaroyo di siguridat di eksistensia i bienestar sosial di komunidat

Un di e prioridatnan prinsipal di e Package ta pa logra un kalidat di bida mas mihó i pa subi e standart di bida na Saba. Pa logra esaki, Saba lo redaktá un ‘Community Development Plan’ (Plan pa Desaroyo di Komunidat) pa aserká e retonan diverso ku e komunidat insular tin di haber kuné. E Ministerionan hulandes di BZK, VWS, SZW i OCW (Asuntunan Interno i Relashonnan den Reino, Salubridat, Bienestar i Deporte, Asuntunan Sosial i Empleo, i Enseñansa, Kultura i Siensia) ta bai traha huntu pa sostené e Entidat Públiko ku redakshon di e plan aki. Un paso importante den alkanse di un aserkamentu integrá ta pa lanta i implementá ún bali di gobièrnu pa servisio dirigí riba desaroyo di komunidat. Dor di esaki, e burokrasia lo baha, i kalidat di e servisio lo bira mihó i mas rápido. Tambe a hasi palabrashonnan pa baha uso di droga i e riesgonan korespondiente, i pa realisá e promesanan relashoná ku e pidimentu di pordon pa e pasado di sklabitut.

Desaroyo ekonómiko i espasial

Pa por alkansá desaroyo ekonómiko duradero, gobièrnu hulandes i OLS ta bai traha riba diversifikashon di e ekonomia i mehorashon di e kapasidat di Saba pa gana sèn riba término largu. Dor di esaki, e ekonomia di e isla lo ta mas kapas pa resistí evento eksterior. Elementonan importante di e kolaborashon ei ta: desaroyo i ehekushon di un plan stratégiko pa desaroyo ekonómiko, mihó akseso na finansiamentu, solushon di bottlenecknan pa desaroyo ekonómiko, stimulashon di entrepreneurship i apoyo di empresanan. Ademas lo hasi investigashon di e gastunan di aktividat komersial. E ‘Taskforce Bottlenecks to Economic Development’ (Taskforce Bottlenecknan pa Desaroyo Ekonómiko) lo sigui traha riba e tareanan aki. Tambe a hasi palabrashonnan tokante digitalisashon di organisashonnan i servisionan pa mehorá nivel di kalidat di e servisio. Dor di digitalisashon, tambe ta surgi e nesesidat di un garantia pa inklushon digital. Pa e meta aki lo lanta un programa spesial di enseñansa i entrenamentu tokante konsientisashon digital. Den konformidat ku e konsehonan di e Komishon Thodé, tokante mehorashon di e standard di bida i kombate di pobresa, a firma un deklarashon di intenshon apart tokante desaroyo i konstrukshon di 50 bibienda pagabel i sosial. 

Klima, naturalesa i sostenibilidat

Saba i gobièrnu hulandes lo sigui traha riba inisiativanan ku mester prepará Saba mihó riba konsekuensianan di kambio di klima. OLS i diferente ministerio di gobièrnu hulandes (BZK, EZK i IenW; Asuntunan Interno i Relashonnan den Reino, Asuntunan Ekonómiko i Klima, i Infrastruktura i Maneho di Awa) ta komprometé nan mes pa formulá un plan di klima pa Saba pa esaki. E plan aki mester ta kla na 2024. Un di e metanan prinsipal pa e añanan benidero ta pa subi e parti di energia bèrdè di Saba di 40% hasié circa 89% dor di implementashon di un infrastruktura di energia ekstenso ku por ehèmpel panel solar.

Bon gobernashon

Ministerio di BZK i e Entidat Públiko Saba ta komprometé nan mes pa fortalesé e forsa gubernamental i di ehekushon di e isla, meskos ku kalidat di gobernashon públiko. OLS lo redaktá un Plan di Akshon pa Bon Gobernashon. Ademas, pa ámtenarnan mester di un trayekto di siña i di desaroyo, meskos ku èkstra kapasidat, pa por kontribuí na mehorashon di e forsa ehekutivo i prestashonnan di e organisashon. E trayekto di siña i di desaroyo aki ta ofresé ámtenar i otro empleado di gobièrnu oportunidatnan pa desaroyo i kresementu personal, i pa siña abilidatnan nobo na benefisio di gobernashon lokal. Fuera di esei, OLS i gobièrnu hulandes ta primintí di invertí den e generashon mas hóben di Saba dor di ofresé posibilidatnan pa hasi karera den OLS, prinsipalmente den forma di stazje (den zomer).