Kuido di monumento
Monumento i/òf edifisio ku balor kultural i históriko ta importante pa e islanan di Hulanda Karibense. No solamente pa nan bunitesa, sino tambe pa motibu di nan balor históriko, sientífiko òf etnológiko. Konseho Insular ta designá e monumento i registrá nan den e registro di monumento. Protekshon di monumento ta reglá den e ordenansa di monumento di bo isla.
Sosten finansiero
Ministerio di Enseñansa, Kultura i Siensia (OCW) via e Fondo Nashonal pa Restourashon ta pone sèn disponibel pa monumento i edifisio ku balor kultural i históriko na Boneiru, Sint Eustatius i Saba. Pa e motibu ei, doñonan komersial por pidi un fiansa ku interes abou pa trabou di restourashon. Trabounan di sostenibilidat ku ta kontribuí na mehorashon di uso duradero di energia tambe por finansiá, te asina leu ku esakinan ta relashoná ku preservashon di balornan kultural i históriko. Eventual investigashon ku ta sigui despues tambe por finansiá.
Ki sosten finansiero abo ta haña komo doño di un monumento protehá òf un edifisio ku balor kultural i históriko?
1. Benefisio fiskal (pa partikular)
Un persona privá ku un monumento protehá pa residensia propio tin derecho riba dedukshonnan adishonal. Esaki ta basá riba e Wet inkomstenbelasting BES (Lei Impuesto riba entrada BES), ku a drenta na vigor dia promé di yanüari 2011. Komo konsekuensia di e lei aki, ta posibel pa dedusí algun gastu komo karga personal. Esei ta konta pa doño ku alabes ta habitante di un edifisio monumental ku ta sirbi komo residensia prinsipal. Pues, e dedukshon aki no ta konta pa un di dos kas.
Pues, bo por kita e siguiente asuntunan fiskal for di bo entradanan:
- Interes di debe pa kompra, mantenshon òf mehorashon di bibienda propio. Esaki ta inkluso prima pa un seguro di riesgo di morto. A maksimalisá e dedukshon aki na USD 15.364,- pa aña;
- E gastunan di mantenshon di e bibienda propio ku a base di un ordenansa di monumento insular ta designá komo monumento protehá. No tin un máksimo pa dedukshon di mantenshon;
- Primanan di seguro kontra kandela i desaster di naturalesa.
2. Fiansa ku interes abou (komersial)
E fiansa di Nationaal Restauratiefonds (Fondo nashonal di restourashon) ta un fiansa ku un interes abou. E ta destiná pa trabou di restourashon na bo monumento òf edifisio di balor kultural i históriko. Ta trata di invershon pa mantenshon di balor kultural i históriko. Por kofinansiá gastunan di sostenibilidat. Gobièrnu insular ta disidí na ki monumento i kua edifisio ku balor kultural i históriko ta bini na remarke pa un fiansa.
Ki ora bo por pidi un fiansa?
- Bo edifisio ta inskribí den e registro di monumento, òf ta inkluí den e lista di edifisio ku balor kultural i históriko;
- Bo ta un doño komersial (pues no un doño ku alabes ta habitante);
- E edifisio no ta propiedat di un gobièrnu lokal;
- Bo no a kuminsá ku bo trabounan di restourashon (sea ku ta den kombinashon ku tumamentu di medida di sostenibilidatòf nò);
- A duna un pèrmit pa e trabounan, òf un prueba ku un pèrmit no ta nesesario.
Kiko e fiansa ta enserá?
- Fiansa ta proveé den dòler merikano;
- E interes ta 2%;
- E plaso di interes fiho ta 30 aña;
- Pa proveé finansiamentu, nos ta kobra gastu di tratamentu;
- E montante máksimo prinsipal ta € 2.000.000,-.
Pa tur kondishon i karakterístika, wak riba: Restauratiefonds-hypotheek Caribisch deel van het Koninkrijk | Restauratiefonds
Teksto na papiamentu Boneiru:
24 10 Restauratiefonds-hypotheek Caribisch deel papiamentu Curacao v 3.pdf
Bo petishon pa finansiamentu den 5 paso
Bo ke kuminsá ku bo aplikashon pa finansiamentu? Sigui e pasonan aki bou i kuminsá bon prepará.
- Manda un meil ku bo plan i datonan pa h.kers@restauratiefonds.nl;
- Nos ta tuma kontakto ku bo pa deliberá tokante di bo petishon;
- Suministrá tur dokumento nesesario, inkluso stipulashon, di e gastunan ku bo por pidi un fiansa pé ku tin interes abou (wak mas ariba riba e página aki: stipulashon gastu Restauratiefonds-hipotek parti karibense di e Reino);
- Despues di un evaluashon positivo, bo ta risibí un oferta di nos;
- Despues di bo aprobashon di e oferta i pasamentu di e akta di hipotek, bo por kuminsá ku e trabounan di restourashon.
Tokante e Fondo Nashonal di Restourashon
Kada monumento tin un historia i ta hasi un pueblo, siudat, òf region èkstra atraktivo. E Fondo di restourashon ta aportá na mantenshon i restourashon di e edifisionan spesial aki na Hulanda i e parti Karibense di Reino. Asina, monumento ta keda bibu! Esei e Fondo di Restourashon ta hasi ku finansiamentu dirigí i informashon di proseso relevante pa doño.